De persessie van Sjerrepenheuvel

1 J.H.Th. Weustenraad, De persessie vaan Sjerrepenheuvel Ingeleid en vertaald door H.G.M. Derks. Maastricht 1964. 1 God zij gepreze en al z'n hèllige! Hijj zien veer eindelik aongeland; Dao kump 't vollek us al tege Mèt snippelväönsjes in de hand! Dao höbste ouch de geistelike Vaan Sjerrepenheuvel en vaan Diest! Huurt wie tot ze us al zingentere Verwellekómme op hun fies! 2 Wel awwe, biste noe tevreije? Zeet Bemelmans aon Coenegracht. Jao, mer dat lensje vaan belofte Is toch zoe sjoen neet es iech dach. Och jong, de zöls 't hijj neet höbbe Wie aon de kante vaan Mestreech! Dat zeen iech wel aon die kajuite, Prónt verrekesstel en doevesleeg. 3 Da's woer; dao is vaan al die hutte Gein ein dat op 'n hoes geliek. Es veer mer hijj neet mote slaope Dèks oppe straot en in de sliek! Gaank toch! Slevrouw vaan Sjerrepenheuvel Liet noets häör kinder in de noed, Dat ze us daan mer e bèd bezörreg Mèt 'n ordentelik aovendbroed! 4 Dat waor 't ouch wat iech verlangde. Iech dee neet gaw bin aofgemat, Mer dee labendig vaan d'n hónger Op al die reis gelijje had! Toch mós iech al pasjensie numme Teminste nog 'n oor of twie, Want eus proviezie waor gebloze En Bastings zellefs had niks mie. 5 Dao stónge wel veur alle hoezer Taofels mèt peperneutsjes op; 2 Dat is eksellent veur zeker minse Die noe en daan get zien verstop! Mer iech dee vaan m'n kinse jaore Goddaank! zier opelijvig bin, Iech leet de peperneutsjes vare Umtot iech hun voel pótse kin. 6 Iech pakde toch e gleeske bitter, En wie dat 't waor ingespeuld Zeukde iech mer veuroet te kómme, Bang dat iech had te lang geneuld; Want eder wèrrekde op ze bèste En leep zoe hèl mer es 'r kos, Um dadelik 't lozjies te vinde Boe dat er in vernachte mós. 7 Mer 't waor verdomp neet door te kómme Vaan al de minse en de luij Die ónderein mèt ganse bendes Wegstöpde wie 'n hagelbuij. En in 't stoete en 't dringe Bekans aon eder winkelhook E kräömke in de modder kletsde Mèt nosters, heuj en peperkook! 8 Dadelik gaof 't ouch 'n ravazje Die koddig um te kieke waor; De mansluij vlookde wie de ketters, De vrouwluij vele ziech in 't haor, De kinder sjriewde wie de verrekes, De hun die blefde deftig op En in dee sakkerjusen haspel Verloor prónt ederein de kop! 9 D'n awwe Meertens oet de Spiegel Spróng tössebeij wie 'ne gek, En opgevolleg door hierke Notten Begós te sjerreme mèt de stek; Mer geine wèlde veur hun wieke, Ze lachde hierke Notten oet, En zus of zoe kraog meister Meertens E biestig pak sleeg op z'nen hoed. 3 10 Iech wouw miech neet kompromitere Mèt al dat kenaaljepak; De boere, wètste, vaan die kante Die zien werechtig, dao neet mak. Iech leet us hiere vrijj gewere Een gaof de bliksem vaan de boel; Iech stapde altied mer nao väöre En raakde eindelik oet de foel. 11 Iech stónt stèl veur 'n huiske Dat zeker 'ne goje wörrep Verwijderd is en aofgelege Vaan de aander hoezer oet 't dörrep, En nao 't wel besjouwd te höbbe Vaan aon 't taak tot oppe grónd, Loer iech zoe sjuins ins door 'n vinster, Die per óngelök get ópe stond. 12 Dao zeen iech diech e meitske zitte Dat miech dochs vaan Mestreech te zien; Ze kós alzoe in deen tied höbbe Kóm, drijjentwintig jaor mesjiens; Iech wèl d'r toch neet good veur spreke; Geer wèt jummers zoe wèl es iech Dat altied 'n ordentelik meitske Get jonger is es häör geziech. 13 Mer wat iech uuch toch kin verzekere Dat is tot 't 'n henske waor Ze had twie uigskes wie de kralle En 't sjoenste zwart gevlochte haor; Noets zaog iech ouch e lever snuutske, Noets e paar wengskes zoe gezónd. Allein mer vaan 't te beloere Leep miech 't water oet de mónd. 14 Iech bleef zoe veur de deur get drentele Al beefde iech ouch vaan de kaw En wie gein luij mie d'r in waore, Lèk iech de vinger op de sjaw. 4 'T zaog bliksems voel oet in 't huiske! Mer iech had dat meitske dao gezeen, En zónder lang te koekeloere Trèj iech gans ónverlege in. 15 Juffrouw! Iech wins uuch gojenaovend! Menier! Iech wins 't uuch vaan's geliek. Wie heet 't reiske uuch bevalle? Sjarmant! Miech ouch, geer zeet vaan Wiek? Iech vraog ekskuis, vaan achter 't Vleishoes. Vaan achter 't Vleishoes? Wel me keend, Daan zeet d'r toch ein vaan m'n naobers? Dat is meugelik, bin iech uuch neet bekind? 16 Nein! Mer iech woen 'r iers drijj weke. Wie hètder? Iech? Betsje Koen. Wat dootder? Iech wèrrek op 't kösse. En höbder nog al väöl te doen? Jaowelt! Och, dat is 'n gooj kommersie. Neet woer? Bezunders in Mestreech. Zoe zeetder altied in beweging? Bekans: Iech zit mer zelde leeg. 17 Dadelik nao de konversasie Zèt iech miech aon de taofel neer, En vraog iech aon d'n awwe hospes E kenneke mèt Diester beer; Iech daon häöm ouch twie gleeskes bringe, En zoe wie dat iech bin bedeend, Sjink iech ze vol vaan beids kante En presenteer ein aon 't keend. 18 Ze nump 't zónder kompleminte, Bezuut miech ins en lach ... Menier, Op eur gezóndheid!... Daank uuch Betsje! En zup 't oet in eine kier. 'T smaak uuch? Jao. Ze sjöp gèt aosem, Passeert de tóng euver de lip, Bezuut miech, lach weer ins ... Kenaalje! Diech zouws ins gere zien gewip. 19 5 Aonstóns sjuif iech de stool get naoder En trej iech häör ins oppe voot: Ze deit es of ze niks en veulde Mer krijg diech 'ne kop wie blood; Iech lek 'n hand vlaak op häör betske En kiek häör staarlings in 't geziech; Ze loert ins kwansijs nao de vinster En blijf stèl zitte neve miech. 20 Noe weit iech woe miech aon te hawwe! Iech höb de proof al oppe som: 'T vruimeske is neet blu gevalle En iech, goddaank, iech bin neet dom. Ouch zal iech e lekker eike slikke! Want noets trof iech 'n sjoender pöl. Geer wèlt mesjiens miech neet geluive En meint dat iech de luij get köl? 21 Mer wèt geer wel, m'n bèste kinder Tot in Mestreech sjoen meitskes zien! Wee aonbeijd neet hun broun ouge, Hun sniewit welke wie satien? Wie is hun knappe leefgestalte, Hun frisse kuntsjes neet bekind! Iech belaof uuch dat geer wiet zölt reize Ie datder al get beters vint! 22 Dao späölt hun zoe get in de trèkke Dat vaan 't Spaons en 't Saksies hèlt. Ouch vintder vaan alle soorte En heet me ze wie dat me wèlt. Me zeet dat ouch gein braver vrouwe De doup óntvange mèt 't leeg. Daoveur, jong este diech wèls trouwe, Gaank, num e meitske vaan Mestreech. 23 Me reprosjeert hun vaan somwijle Get sterrek op hun rech te stoon; En este maan neet väöl kin geve Vaan oppe lien inser oet te goon. Mer dao kin niemes gèt aon hellepe! Dat zit óngelökkig in 't vleis. 6 Esze allemaol in d'n hiemel kwaome Verdeumde ze d'n hèlligen geis. 24 Me huurt hun ouch al ins verwiete Vaan nao de mès get väöl te goon, En liever in de kèrrek te zitte Es vaan bijj hunne pot te stoon; Mer dee gerös en stèl wèlt leve Dat dee ziech neet daovaan beklaog; Want esze gein relizjie hatte Daan woorte veer nog iers geplaog. 25 Me huurt hun ouch al ins betiechte Vaan noe en daan de meisterjaan Te wèlle speule in presensie En ónder de ouge vaan de maan; Mer geer zölt toch mèt miech bekinne Dat mennig hoes is in de stad Boe alles ónderein zouw loupe Es neet de vrouw de brook aon had. 26 Me dörref hun ouch nog wel betiechte Vaan dom te zien wie e stök hout; Dao ziender, jao, vaan dat kalieber; Mer zègk miech ins wee is dat z'n fout? Dat is allein die vaan de vajer Dee veur ze jungske alles deit, En 't errem meitske dao liet zitte Al of 't häöm neet aon en geit. 27 Nogtans dat óngelökkig stèlsel Verluis toch al dèks ze krediet. Anneke Scheffers is gestorreve En mèt häör ouch d'n awwen tied, Goodhartig, sjoen, leef wie hun mojers Wasse daobijj de döchter op In geisvermoges en talente, 'T riekste seeraod vaan de kop. 28 Vergèf 't miech es iech de vrouwe Gèt hoeger sjat es geer 't doot; 7 Iech höb allied väöl vaan hun gehawwe Es iech 't rechoet zègke moot; 'T is woer: ze zien neet zónder foute En ze bedrieve ouch al zun; Mer 't groetste koed, dat kump vaan aandere En 't mieste good, dat kump vaan hun. 29 Ze zien 't, die us kindse jaore Beveilige veur lijd en drök; Die hiel dèks aon eus jäög opoffere Hun ier, hun leve, hun gelök; Die op us mannelikke tochte De las verliechte vaan eus wèrrek, En de koej geiste vaan us kiere Es veer aofstappe nao de zerrek. 30 Sjaomp uuch daan neet vaan te bekinne Dat veer hun leefde sjöldig zien. Wie dèks laote ze us neet d'n honing En drinke zij neet d'n azien! Dee ziech vaan hun kin doen beminne Is noets vaan troes en vräög berouf. Zoe lang es geer dat zölt begriepe Daan höbder ouch 't woer gelouf. 31 Sjoen dat ziech daoin ouch al nèstelt 'T ein of 't aander klei bedrog, Noets dach iech aon 't aof te zwere En Goddaank iech höb 't nog; Iech bin altied vol hèlligen iever, En somtijds höb iech nog m'n daog Dat iech werrechtig dao zouw vreije Mèt al de meitskes die iech zaog. 32 Geer moot dat toch aon geine zègke, Dat blijf zoe, hudder, ónder us; De luij zien noe en daar zoe aordig, En 't is ouch dèks neet umme zus. De vrouwe mage 't wel weite; Op dat punt zien ze zier diskreet, Ze zölle zelde koed vertèlle Vaan eine dee hun gere heet. 8 33 Mesjiens zöltder miech doen bemèrreke Dat iech miech get te min zjeneer En dat iech hun de koer wèl make Dèks op 'n aordige meneer; Huurt! laover dao neet euver spreke! Iech wèl vaan geine zien bekierd; En eder handelt in die zake Wie dat God häöm heet gelierd. 34 Meh permeteert miech toch ein vraog: Fris, veers gesjore en beleef, Komtder bijj e bevallig zielke En zègk: Juffrouw! Iech höb uuch leef! Weldaan! Wat wèlt dat woord beteikene? Dat is persijs al of me zeet: Juffrouw! iech zouw 'ns bliksems gere Mèt uuch .. Neet woer? Is dat 't neet? 35 Geer kint miech deukskes dao um windele Es uuch dat einigsins vermaak, Mer al die franse kaskenade Verandere gaar niks aon de zaak: 'T is jao neet veur häör sjoen ouge Datder allein 't meitske nump; Zij zellefs hèlt neet vaan kompleminte Es dao niks bijj of tösse kump. 36 De wereld is e kindersjäölke Benajd en gekkelik geregeerd Boe op e wäördsje vaan drijj lètters 'N eder ziech kepot studeert, En dat mèt zien verkleide keesjes Sedert d'n tied vaan Adams val, Drejt op 'n simpel rijm vaan drijje Die ederein uuch neume zal. 37 Iech wèl daoveur toch neet óntkinne Dat ouch de maog van ziene kant, E bondig woord heet in te bringe Zellefs bijj de minse van verstand, 9 En dat, es dee verdomde batpie Ze naat en druug ins höbbe moot, 'T meujelik is vaan häöm te paoje Zoe wieder mèt gèt aanders doot. 38 Iech weit wie 'r miech heet aofgevange Op die vervlookde beijweegsreis; Iech höb mie gelijje vaan d'n hónger Es vaan de rege en de beis; De knapzak dee iech had mètgenómme Waor toch ordentelik verzeen; Meh nao 'n oor gereis te höbbe Bevónd ziech dao gein vets mie in. 39 'N eder kwaom bijj miech geloupe Zoe wie 'r hónger had of doors; Dee mos iech e slukske laote drinke, Dee vroog miech e sjijfke woors, Dee pótsde miech e krentebruudsje, Dee staok 'n eike in z'n tes; 'T waos of iech allein mós zörrege Zoe veur de knap es veur de fles! 40 Ouch, wie iech ins in Sjerrepenheuvel Stèl in m'n gaarkeuke zaot, En nao dat iech 'n haaf kerteerke Mèt juffrouw Betsje had gepraot, Begos iech ins in mie belange Te zörrege veur 't aovendbroed, En doog iech dadelik bijj miech kómme De baas dee iech dao had óntmoet. 41 Hospes! Wat höbder al op sjotel? In vleis? Jao. En geruikde sjink. Zouw me gei busstök kinne kriege? E busstök? Wat is dat veur e dink? En kermenaod zoe haaf gebroje. Nein hier. Wat höbder nog aldaan? Get huidvleis of get spek en eijer … Jaowel, gebakke in de pan. 42 10 God zegent uuch! Wat tunks uuch Betsje? Weltder get huidvleis, sjink of spek? Mer al zoe get vaan 't ein en 't aander 'T vruimeske is m'n ziel neet gek! Geer huurt 't, meister, brink us alles Wat totder höb — Zier wel Menier. Zègk ... ouch e peursike patatte En nog e pötsje Diester beer! 43 E muilke noe, me leefste Betsje Mer ein ... Iech sjèl uuch 't aander kwiet: Daank uuch! ... Noe mósder ouch dat spengske Wel foj, foj! Menier, geer gaot te wiet. Me zuut us jao neet in dat heukske! Nein, nein, aonstonds kump eine in. Loer, dao geit de deur al ope. Pas op ... 't keend had good gezeen. 44 'T is jao m'n ziel um hèls te weurde, Este bijj 'n heit kutsje zits, Vaan langs d'n neus zien weg te strieke Al woeste diech op hads gespits, Bezunder este mèt 't meitske Al handgemein gewoorde bis, Zoe daste, sakkerjuu kins dinke Dat de pertijj gewonne is! 45 D'n hier dee binne is gekómme En in d'n duuster ziech bevind, Meint dat gein ziel is in de kamer En dat häöm geine zuut of kint; 'R sleit gerös de mantel ope Woe heer ziech in gewikkeld had, En roeps! Kump trónder oetgesprónge E vruimeske, zuug wie 'n rat! 46 Iech sjeet in eine kier in 't lache En spring diech ouch oet mienen hook; 'T vruimeske begint te keke En meint goddorie tot 't spook; D'n hier dee zeuk de plaat te pótse En sjuif al mèt 't meitske oet, 11 Mer dao sleit 'r miech achtereuver En vèlt mèt de kop door 'n roet! 47 De baas dee dat spektakel huurde Kump mèt e lempke in de han; D'n hier löp 'm 't oet te blóze En krijg 'ne slaag veur zien tan; 'R heet gein noed vaan trök te houwe. De keel heet häöm te zier versjrik; 'R stöb eweg, jong, wie 'n ónweer En leet ze mötske in de strik. 48 Mer raojt ins watver mötske! 'N klein voel zwarte paoterskap! Wat tunks uuch vaan die ekspedisie? Wie vinder miech die kèrremisgrap? Dao höbder noe eus geistelike! 'T is werechtig toch 'n sjan! Iech zègk, 't zien miech hèllige vate Dochte de rijpe mer devaan! 49 Iech had, m'n ziel; 'n kroen gegeve, Sjoen dat iech nog al gere spaor, Allein mer veur ins zjus te weite Van wee dat toch dee klómmel waor; Mer geine had in al deen haspel 'T geziech vaan de pastoer gezeen, En 't vruimeske waor oetgekwispeld Direk wie dat 't leech versjeen. 50 Iech pakde toch 't pastoerskepke En lag 't stèl in mienen hood Neet dat iech 't veur miech wouw hawwe, Foj, daoveur kinder miech te good; Mer um d'n hier 't trök te geve Ie dat 'r moos nao hoes touw goon, Al wis iech ouch wel van te veure Dat häöm dat gaar neet aon zouw stoon. 51 Noe! In aofwachting vaan d'okkasie Die mörrege ziech wel op zal doen 12 Vaan euzen hier te zien 'T zij nao de mès of 't sermoen, Laover ins loere wat d'n hospes Dao zoe geliek heet ingebrach Op die geblomde teene sjotels Die sjoender blinke es iech dach. 52 O juzzes! 'T is miezerabel! 'T is nog gein haaf kopstök weerd De sjink en 't huidvleis zien besjummeld! En 't spek is zwarter es d'n heerd! Waor dao noe nog get kies en boter Mèt 'n ordentelike mik! Mer kóm, veer zölle 't al numme Wie dat us Slevenier 't sjik. 53 Alloh, me leefste keend, aon taofel! Höbder ouch gojen appetiet? Iech zal nog al get profitere; Me kump, neet woer, vaan redelik wiet, En nao 'n reis vaan zeve ore It me e stökske mèt plezeer. Wel sjaomp uuch daan neet eur gezóndheid En zèt uuch ins gerös hijj neer. 54 Kómp nog get naoder ... nog e bitsje! Geer höb jummers veur miech gein bang? Och nein, menier, nein, in tegendeil! Wel doot daan ouch wat iech verlang. Zöltder ouch braaf zien? Dat is zeker? Ech woer? M'n ziel! ... Zeetder kóntent? Wie 'nen ingel in d'n hiemel! Zeet zoe! Noe zit me eksellent! 55 God wèlde nog al dat 't meitske Neet diffesiel gevalle waor; 'T aot of 't oet pinnetensie Gevas had vaan verleije jaor; Iech had zoe gere häör gehóllepe! Mer al wat oppe taofel stóng Dat streide miech zoe bliksems tege Dat mienen hónger euver góng. 13 56 Gelökkig kwaom persijs d'n hospes Mèt 'nen troog eerappele in Woeveur dat zellefs ziech van der Boorn Versjrik had es 'r 'm had gezeen; Dat waor 't, jong, wat iech moos höbbe! Ouch haolde iech m'n hart trin op, En leet iech zien dat bijj z'n edele De maog zoe good is es de kop. 57 Wat is dat toch 'n 'treffelik ete 'N eereppelke broen gestaof! Miech tunks dat iech aon 'n prinsetaofel 'T bèste stökske de veur gaof! Dao is vaan alle eus potazje Gein ein die miech zoe hierlik smaak, bezunder wie in eus menazje M'n vrouw ze zoe dèks veerdig maak! 58 Biste getrouwd? — Jao — Wèl werechtig! Verwóndert diech dat daan zoe stèrrek? Mer die historie mèt dat meitske ...! Och! ... Gaank toch! Dat is kinderwèrrek! Mes es d'n vrouw dat kwaom te hure! Es iech häör zag wat dat iech weet? Dao zölste diech verdomp veur wachte; Wat ze neet wèt dat sjaojt häör neet. 59 Meinstiech mesjiens dat ouch de vrouwe Us alles zègke wat ze doen? En dat ze us noets of oets verkoupe 'N eppelke veur 'n sitroen? Vrund! Stèl diech dat oet d'n gedachte. En doeg ins hijj in miers raod, Este gerös en stèl wèls leve In dienen houwelikse staot! 60 Al weurd dao zelde van gesproke, Veer kinne mie es eine maan Dee bliksems zwaak is in z'n linde En koelik ziech verreure kaan, 14 En dee bekans toch alle jaore, Dèks oppe daag vaan z'ne mei, Bestoke weurd mèt e nuij zäönsje En zellefs 'n döchterke debijj. 61 Kómp miech daan hijj gein ruizing zeuke! Iech bin jao neet de groetste ströp; Hawt geer eur lèskes veur eur eige En volleg ze esder ze nudig höb; Persijs wie dat iech höb gehandeld Zoe had geer jummers ouch gedoon; Laot miech in gaodsnaom daan gewere En stèllekes nao bèd touw goon. 62 Nao bèd? Dat is jao veur te lache! De höbs toch koelik gesoepeerd. Bah! Bah! Iech höb gei vleis gegete! 'N eereppelke isgaw verteerd. Da's woer! Mer zölste nog wel vinde E logemint nao dien zin? Woeveur? Iech wèl gein ander höbbe; Iech bin hiel good woe dat iech bin! 63 Kós iech 't örreges beter treffe Es woe iech dao waor aongeraak? Me vruimeske dat bleef dao slaope, Ze had al häör akkoord gemaak. Mós iech häör dan dao goon verlaote? Foj! Dat waor neet gelant gewees, Bezunder nao dat miech 't meitske Veur slaopkameraod had oetgekees. 64 Toch ie dat veer nao bove krouwde, Want 't sloog koelik haaf tien, Bestèlde iech nog aon d'n hospes 'N deftig fleske wèrreme wien; Iech voolt, iech had get krachte nudig … Nao de vermeujenisse vaan m'n reis, En iech wouw Betsje ins traktere Kóm, op 'n hierlike weis. 65 15 Mer wee kós ziech toch oets verwachte Op dee vervlookden draank Dee us dee kerel in wouw jaoge Par force en tege wèl en daank, En dee väöl minder op wien geleek, Zoe veur de smaak wie de kleur, Es wel op beer met käöm bespikkeld En óndermingeld mèt likeur! 66 Nein! nein iech höb al in me leve Verdomde slechten draank gebruuk, Mer noets höb iech bijj vrun noch vreemde Zoe get gepreuf of mer geruuk! 'T waor m'n zielgaods um te kótse ... Pardon! es uuch dat woord versjrik, 'T eksprimeert good mien gedachte Al is 't ouch get óngesjik. 67 Veer leve in 'n iew vaan vrijheid Woe dat me alles zègke maag; Me vreis neet mie dat de gooj zede Uuch komme pakke bijj de kraag; Me stuurt ziech neet mie aon de regels Van de besjaofdheid en de taol; De lètterkunde vaan eus tijje Die kint noch perrek mie noch paol. 68 'T is 'nen dans vaan wèl maskerade Róntelum 'n oetgegraove liek; 'T is 'n rievier mèt helder golve Veranderd in 'n geut vol sliek; 'T is 'n liewin in minsekleijer Die brölt en sprink ónder de stek; 'T is 'ne boum mèt gouwe vröchte Vaan binnenin vol wörrem en drek! 69 Nump inderdaod eur ierste sjrijvers 'T is eve väöl wie me ze hèt, Gaot lees miech hun vernaomste werreke Die groet en klein van boete wèt, Doorblajert ze van väör tot achter Es geer ze bijj geval neet kint, 16 En zègk miech ins in vollen errens Wat geer doorgaons de binne vint! 70 Prinsesse die labendig vloke Prónt wie d'r duvel mèt ze moor; Duchesse die hun maander kölle En speule de publieke hoor; Comtesse die 't land aofloupe Mèt sjelleme en mäördeneers; En baronesse vaan m'n kloete Die zoepe wie de Tempeleers, 71 Jong luij die hiemel en eerd verzake De mónd wit vaan hun mojers mèllek; Priesters die bef en kap verwèrrepe En sjendelik speije in de kèllek; Hiere die däög en wiesheid preke Dèks mèt e brandmèrrek oppe rök; En stokaw maander die oet wanhoop Alles kepot sloon mèt hun krök. 72 Dat aandere dat superreb vinde Iech zèt miech dao neet tegenop; En eder mins heet zien opinie De zwaakste wie de bèste kop; E romantiek pariezer stökske Bevèlt miech wel ins tössebijj; 'T moot verdomp toch neet dezjenerere In beuzelwerrek of biesterij. 73 Mer woe dat iech romantisme Neet kin luuchte en neet zien, Dat is in me ete en m'n drinke Veural in sop, potazje en wien. Al die verdomde speserijje, Mesjaot, kruijnegel en keniel, Verbranne diech d'n ingewande En tot de haore vaan d'n ziel! 74 Ouch leet iech stèllekes me pötsje Vol werreme wien op taofel stoon, 17 En vraogde iech achterein e stumpke Um gans gerös nao bèd te goon; Betsje die vollegde mien veurbeeld Zónder de minste tegestand, En dadelik sjuifde veer nao bove Eder mèt zien pekske in de han. 75 'T kemerke vaan juffrouw Betsje Laog gelökkig neve 't mijnt. Door zoe 'n haaf glaze deurke Behaange mèt 'n greun gardijn, Mer die zoe bliksems waor verslete Tot me klaor door de loker zaog. Al wat dao umging in 't selke Woe dat 't errem meitske laog. 76 Iech proffiteerde vaan d'okkazie En loerde good door de roet; Me vruimeske stóng veur de spiegel En doog ziech stèl en laanksem oet; Häör näösdeukske waor aofgeslage En hóng al neve de kornèt; Häör jekske ouch waor oetgetrokke En ze begós aon häör korsèt. 77 Iech beefde wie e waterhinneke, M'n hart had noets zoe fèl geklop, M'n kneje knikde mèt menute 'T blood dat sjoot miech in de kop; 'T waor 'n verdomde hèl poziesie! Iech meinde dat iech duvels woord; Doch zeukde iech miech in te hawwe Oet vreis dat miech 't meitske hoort. 78 Ze waor m'n ziel um op te vrete Wie ze haaf naaks dao veur miech stóng! Ouch veulde iech m'n passie klumme Bijj eder lintsje wat dao sprong; Goddaank! dach iech al in m'n eige, Aonstóns daan geit 't d'reuver heer! En wie iech die refleksie maakde Veel pront 't lèste rökske neer. 18 79 Tot nog touw waor dao niks verlore En had ziech alles wel gesjik; Mer dao begin iech miech te neeste Persijs in 't sjoenste ougenblik. God zegent uuch, reep juffrouw Betsje, En dadelik bleus z'et keerske oet, Slut miech 't deurke touw vaan binne En liet miech kieke door de roet. 80 Had geer dat wel bijj häör goon hole? Dao stóng iech mèt de mónd vol tan! Dao stóng iech sakkerju aon 't bromme M'n hummeslipke in de han! Jao wach e bitsje! Hummeslipke! 'T waor get aanders nog es dat! Mer foj, geer zouwt 't koelik numme Es iech de punt oppe Ie zat. 81 Wie bliksems dat iech ouch biskeerde Iech naom in godsnaom mien pertijj; Iech sloog aonstóns m'n lakes ope En lag miech zaolig op m'n zijj! Mer 't waor verdomp neet um te slaope! Iech kierde en drejde miech in 't bèd En altied zaog iech veur miech danse 'T rökske, 't humme en 't korsèt. 82 Daobijj meinde iech gek te weurde Vaan al de wandluis en de vlu Die eder kier es iech miech reurde Vaan óndere sprónge oet 't stru, En die zoe biestig miech begaojde Dat nao m'n trökkóms in de stad M'n vrun serjeus miech vraogde Of iech de mazele had gehad! 83 Ouch wie 'n eder waor ingeslaope Huurt good! — Staon iech veurziechtig op; Iech dirizjeer miech nao 't deurke, Iech sjaar, iech vin 't, en iech klóp; 19 Gein antwoord. Betsje! — Niks te hure! Betsje! — Jaowel! Ze rip ziech neet! Iech klop nog ins, iech roop get helder Mer, niks te doen, wie dat me zeet! 84 De höbs vaan die verdomde meitskes Die evels gere zien geplaog; En die uuch ore laote sukkele Ie datder krijg, wat geer vraog! Ze zölle uuch de kop gek make En bedele um ins op te goon, En óndertösse kint geer bove Veur 't sleutelgaat dèks blieve staon! 85 Mer dat zal hijj toch neet gebäöre, Want dat is sakkerju get erreg! Iech wèl miech gaar neet laote kölle Door dee vermallesjeerden dwerreg! Nein, nein, dat zal häör mer neet lökke Dao staon iech uuch ins börreg veur! 'T vruimeske zal draon geluive Al mós iech breke door de deur! 86 In die godvröchtige gedachte Pak iech de knop vaan 't deurke vas, En wèl … mer prónt vèlt miech get binne Woe dat iech neet had opgepas! 'N roet vaan 't deurke waor gebroke! Geer zeet: iech woort nao wins bedeend; Iech steek de hand door drej de sleutel, Stoet ins ... en vin miech bijj 't keend! 87 Ze laog en sleep wie 'nen ingel Häör zwarte haore oeterein; 'N hand onder de kop verbòrrege En d'aander bove op 't bein; Häör lachend muilke hallef ope, De wange heit en gleujend roet; D'n hals achtereuver nao väöre En häör sniewitte tètsjes bloet! 88 20 Iech höb uuch neet vaandoon te zègke Kóm! ... Dat iech in d'n hiemel waor! Iech puunde häör ins op häör muilke, Iech späölde zoeget mèt häör haor, Iech puunde ouch al ins get anders, Iech trok de dekes al get aof, Mer óngelökkig woort ze wakker Wie iech 't derde muilke gaof! 89 Juzzes menier! Wat mootder höbbe? — Dat wètste wel. — Gaot, gaot eweg! — Nein, daoveur bin iech neet gekómme! — Alloh daan! Foj! Dat vin iech slech! — Gekkin! De höbs jao niks te vreize! — 'T is eins, iech ... — Zwieg! De bis de mijn! — Haw eur han ins bijj uuch? — Zeker; — Iech keek! ... Och God! ger doot miech pijn! 90 Dat is dien sjöld; lèk diech get beter! — Noe zeet toch inser wat 'n sjan! — Neet woer! Wat biste te beklaoge? — Nog ins! .... Iech slaon uuch op eur han! — Houw mer, iech geef diech de permissie. — Zeet! zeet! Geer knip miech in me vel! — Laot miech dan ouch ins good de tösse — Jao mer! ... Daan doot 't neet zoe hel! 91 Bravo! Ver hadde us verstande En waore eindelik akkoord; Ver spraoke neet mie es door teikes Mer bondig evels in hun soort. 'T einigste wat me nog huurde Dat waor sómwijle 'ne zöch; Of 't gekraak vaan 't legerbèdsje Dat ouch al mèt deeg veur de klöch! 92 Gelökkig is de woere jeger, Dee ónbevreis veur wind en weer, 'T veld intrèk zoe aon de mörrege Gewaopend mèt e good geweer, En dee nao lang gejaog te höbbe Al vaan 't ein op 't aander stök, 21 Toch saoves kin nao hoes touw kómme Mèt 'n vol jachtès oppe rök! 93 Mer nog gelökkiger de struiper Dee al de bèste plaotse kint, En wèt ónder wat kroezelstruukskes Ziech dèks e maagdelik snepke vint; Dee oppe reuk kump aongetroje D'n hagelbugel wel verzeen, En 't bieske in de zit kaan sjete Ie dat 't heet de luip gezeen! 94 'T waor gei maagdelik sjewielke Dat iech bijj juffrouw Betsje trof; Mer ze bezaot 'n gooj metode Vereinig aon 't bèste stof; Ze had tiech vleiske, jong, wie malleber; Velke noch zachter es satien, En 'n hendigheid in 't wèrreke Dat 't plezeer deeg um te zien! 95 Iech kós gein inkel stuutsje geve Of iech óntvóng 'r drijj vaan häör; En sjoen dat iech de pas doebleerde Ze waor verdomp miech altied väör; Ze smeet en worrep ziech oet de lakes, Ze slingerde ziech um me lief; Of bleef dèks e kerteer dao ligke, Stèl, zónder aosem, bleik en stief! 96 Mer esze 't daan weer aon voolt kómme Dan zaogste get!.... Ze krómp inein, Ze rilde, ze verdrejde de ouge, Ze sloog, verdomp, met errem en bein, Häör stum woort heis, häör boors die zwèlde, Ze snakde, hijgde, knarsjde, beet En es 't dao waor! ... Oh! men... vrun! Oh!. . . Wat ze daan deeg zègk iech neet! 97 Drijjmaol ging de paus nao Roeme En kwaom mèt e wit mötske trök; 22 Me nao die tripel ekspedisie Lag ziech de jong ouch oppe rök; 'R waor persijs neet in z'n jaore Veur 'ne veerde kier versjrik, Mer drijjmaol achterein te gespele Dat is al hiel ordentelik! 98 Wie ziech d'n daag in d'n oos vertuinde Bevónd iech miech allein in 't bèd; Betsje die waor al opgestande En maakde deftig häör twalèt; Iech doog vaan miene kant 't zellefde En nao dat iech waor aongekleid, Gaof iech 't keend e lèste muilke En leet häör aon häör bezigheid. 99 Geliek 'n ederein kin dinke, En wie geer zellefs höb gedoon, Zoe wie iech de koffie had gedrónke Dach iech vaan nao de mès te goon; Iech volleg dan de vreemde minse Die ouch al ginge de nao touw, En wie iech de kèrrek bin ingetróje Zeuk iech naturelik nao Slevrouw. 100 Ze wieze miech e zwart posteurke Dat bove e altäörke steit: Verdomp, dach iech is dat 't möpke Wat alle die merakele deit? Iech dring miech veur 't te bekieke Al stèl tosse de minse in, Iech naoder, God zal miech besjerreme! Noets had iech get zoe sjouws gezeen! 101 Höbder ze leve hure spreke Van Greetsje Laudy, de striekeers? Dat motsje mèt die twie sjeel ouge En mèt dat neuske plat en dweers? Wel, dat miech maag d'r duvel hole Es 't neet prónt op häör geleek! Ouch meinde iech, bijj d'n ierste opslaag, M'n ziel, dat iech vaan sjrik bezweek! 23 102 Iech kós miech neet genóg verwóndere Dat mie es doezend luij mesjiens Vaan twintig ore wiet dao kwaome Um zoen ónnuzel dink te zien! Iech waor zellefs giftig op m'n eige Dat iech de stómheid had gehad Van miech dao laote mèt te sleipe Nao zoen sakkerjuse stad! 103 'N stad? 'T is nog neet weert werechtig Dat 't de naom vaan dörrep dreug! Iech bin mer blijj mèt nog väöl aandere Dat iech weer aoftrèk mörrege-vreug! Mer iech bin noe dao — Iech moot dao blieve! D'n daag dee is persijs neet laank: Laover daan al pasjensie numme! Foj! Wat is dat veer 'ne staank? 104 Och God! 'N errem boere trupke Heet lielik dao zien min begaojd Dat kump devaan es me de kinder Te zier hun buukske euverlaojt. Gelökkig, jonges, 't is al euver! 'T wief heet ziech al oetgesjeerd; Kóm laot us noe e snuifke numme En zien wat wijjer ziech passeert. DE HOEGMÈS 105 De hoegmès die al waos begónne Leep snel aof mèt de Grasie Gaods; D'n hier dee 't book heet umgedrage Dee kierde stiechtelik nao z'n plaots; Mer in d'n altaor aof te stappe Trejttiech 't errem hierke mis En vèlt, verdomp, van al de trappe Zoe laank es 'r gewasse is. 106 Ze pruukske waor veuroet gevloge; 24 De köster löp en raap 't op, Heer fatsoeneert 't zoe e bitsje, En zèt 't häöm weer oppe kop. Mer 't errem hierke bleef dao ligke En gaof noch taol noch teike mie; De köster wèlt azien goon hole En vèlt! ... Dao ligke ze alle twie. 107 De paoters die nog euverbleve Verlaote ouch noe d'n altaor, Ze kómme bijj te hölp gesjote, Mer of 't zoe aofgesproke waor, D'n ajdste vaan de twie prelaote Dee ouch de kop neet mie beheel, Trejt op 't mèskleid vaan d'n aander En wörreg häöm bekans z'n keel! 108 Iers huurde me gein moes ziech rippe: Want alles ging zoe bliksems gaw Dat geine nog vaan al die minse Tied um ziech te versjrikke haw. Es dat in 't lof waor veurgevalle, M'n zielgaods, dao iech zègk 't uuch, Iech had gemeind dat al die hiere De fles te hoeg hatte geluuch! 109 Mer wie de zaank had opgehawwe Dao woord me iers 't speul gewaar: Dao zaot me iers in kónsternasie Gelökkig nog al redelik raar! Wat heet 'r? Is 'r doed gevalle? Nein, 't is e look mer in de kop. Goddaank! — Wat zien z'n bein gebróke? Och nei, verdomp, 'r steit al op! 110 'T is wónder dat in zoen gevalle De mins toch altied lache moot! Mer 't ginnige dat koed deit aon d'n eine, Deit strak altied d'n aandere good. De mèlt staok miech um gek te weurde. Iech had zoe gere ins gelach, Mer in presensie van de minse 25 Had iech miech wel deveur gewach. 111 Mèt God kinder nog al ins spotte Da's niks! Mer hèlste oets de gek Mèt mónnike of geistelike, Pas op! Ze breke uuch de nek. Geer kint hun jaore laank óntspringe Mer daoveur zeetder toch neet vrijj: Nei, jonges! Geer weurt toch gesjóre, En dèks nog verdeump debijj. 112 Noe dat veer gans allein hijj zitte En dat us geine huurt of zuut, Noe laot us nog al inser lache Tösse 't dröpke en de besjuut. Ver zien toch neet mie wie de kinder! In eder jaor, me leef mevrouw, Daan lach me al e bitsje minder, Want eder jaor brink ziene rouw. 113 Noe dat me gans ziech had herkrege En niks mie hoort vaan 't getier, Es 't röchele vaan d'n awwe deke Dee ziech verslik had in Onsier, Begós iech ins good rónd te kieke! … — Mer beijde geer uuch dan neet? — Wie? Da's awwerwèts! Iech kin mien wereld: 'T beije is gein mode mie. 114 'T altäörke waor zier sjoen behaange, Mer niks waor koddiger te zien Es al die krökskes, opgeofferd Door luij die laam gebleve zien. Me zaog ouch beinsjes, hennekes, hertsjes Oetblinke tösse 't krökkehout. Veur teije waore ze van zèllever Beslage, ezzebleef, mèt goud. 115 Mer ins, op 'ne Vastelaovend, Zien ze veranderd in teen; Geer kónt 't, op m'n ziel, geluive, 26 Menier pastoer heet 't gezeen. Ouch zoetot geine draon zouw twiefele Heet ziech de maan, van deen tied aof, E sjoen servies, zèllevere teleure Zoe stèl en laanksem aongesjaf. 116 Foj, daan, zal mesjiens eine zègke, Menier, menier, wat zeetder stout! Dat zag miech ouch hier Dobbesteinsje A própós vaan d'n hamelsbout. Mer God dee heet miech zoe gesjaope 'T is zien sjöld en neet de mijn. Vergèf miech daan m'n klein gebreke En eder mins dee heet de zijn. 117 Nog wèlt me noe en daan de woerheid 'N humme flikke um 't lief; Iech vin, m'n ziel, dat gans ónnuzel! De woerheid is jao gein aajt wief; 'T is e jónk en wölleps vroumes, Ouch zeen iech häör väöl liever bloet; Ze späölt wel ins de hoor somwijle En is neet bang veur eine stoet. 118 En eder heet mèt häör geslaope En geine is vaan häör voldoon. En eder heet aon häör boors gelege En geine heet 't good gedoon. Veur aandere heet me häör verlaote, Mer zij spant nog altied de kroen; De aandere zien lielik en aajt gewoorde, En zij blijf altied jónk en sjoen. 119 Wableef? Wat zègkder vaan die veerskes? Lach geer dao mer in euren das! Dat is filezofie, meniere! 'T is jaomer, 't kump hijj neet vaan pas. Mer es me altied mer vertèlde Wat strikgenómme nudig waor, Dan kóste de avvekaote vaste, Pardju! De hèllef vaan 't jaor! 27 120 Ger moot persijs daoveur neet dinke Dat iech van hun konfraters bin: Iech geef de weergaof vaan die funksie. Iech höb daoveur neet de minste zin. Um allewijl avvekaot te weure Mós iech miech veuge nao de res: Mien ier op m'ne pókkel drage En m'n gewete in m'n tes! 121 Daank uuch! — Gedink uuch nog wel, Hiere De grap vaan op 't tribbenaol? Van Heylerhoff dee prizzedeerde; Loisèl pleidde veur d'n ierste maol. Jóng, zag de prizzedent, dat geit neet, Rijj diene naober beter nao: Wat wèltder höbbe, zag d'n aandere, 'T ierlik maan, dat zit nog dao! 122 Mer 't geit zoe in alle staote. Dao is geine vaan die kunskes vrijj. De wereld, wie d'r 't wèlt numme, Is 'n komplete aofzètterij. De groete plundere de kleine, 'T kenaalje költ ziech ónderein, Mer viva toch de geistelike! Want die verneuke ederein! 123 Hun riek begint weer op te kómme Ze weurde gruuts en astrand Ze zeuke wie weer vaan te veure De bies te speule in us land. Mer datze ziech toch neet verbele Dat hun dat zoe gemekelik geit 'T vollek heet alwijl tan en klawwe En bit: 'ne meister dee 't sleit. 124 Mer d'r is niks bijj die luij te winne. Al preekde geer nog hónderd jaor. Ze höbbe al 'n lès óntvange Die gaar neet veur 't puuske waor. Ze zien 'r sjoen vaanaof gekómme 28 De mieste zónder kap of köp Ze weite wat hun steit te wachte En nogtans geve ze 't neet op. 125 In plaots vaan stèllekes te leve In vreij mèt God en mèt de mins En allein kóntent te zien Mèt 'n ordentelike kèrrekgemeint Verlaote ze kepel en kèrreke Um op de staot ziech neer te sloon Proeve wie 'n bende mager raove Die nao 't kèrrekhof kóste goon. 126 Wel, stek de bessem door de vinster De duvel zit toch op 't taak Doot eder naor eur piepe danse Zeuk geer mer hiere, eur vermaak Verzamelt ouch braaf geld en geujer En völt mèt goud 'r kas en kis Das 'n rezerref veur slechter tijje Es de weelde gans vervlóge is. 'T SERMOEN 127 Sjut! jonges, maak uuch noe e kruiske; De hoegmès is goddaank al oet. Aonstóns geit 't sermoen beginne, Dao stap Kernobus al veuroet: Menierke Mijnders kump van achtere. Bezeet dat blinkend köpke ins! Mer woe is dat vensje toch gebleve? Me huurt en zuut 't neet mie ins. 128 Mèt zedig neergeslage ouge En zien twie hennekes sjoen gevajd Stap 'r d'n houte preekstool binne Dee gans nuij opgevèrref waor. Wat zuut 'r zaolig oet, 't hierke! 'T is dik en vèt wie 'ne beer. Dat is gemekelik te begriepe: 'T waor toen nog geine marteleer. 29 129 'T vollek um good en wel te luustere Dat hoos en snouf z'n neus ins oet En in de vollegende vief menute Huurste anders niks es dat getoet. 'T hierke dat dao stond te kieke Dink: kom iech zal dat ouch ins doen, 'R zeuk d'n näösdook in z'n teske En trèk 'm oet op zie fetsoen. 130 Mer wie 'r 'm aon z'n neus wèlt bringe Vèlttiech oet eder ploej, menier, 'N hagelsjoor vaan peperneutsjes! … 'T vensje zónk bekans deneer! 'T waor biestig in z'n vot geknepe, Doch, zónder get te laote zien, Begint 't aonstóns zie sermuunsje Mèt twie of drijj wäörd aajt latien. 131 Jao, mer 't vollek um neet te lache, En dat nogtans van lache boors, Begint verdomp opnuijts te hooste En 't vensje kaan mer neet mie voors. De peperneutsjes rolle, vlege Vaan d'n eine nao d'n aanderen hook. Iech had kómpassie mèt 't vensje! De hads eijer in z'n brook gekook. 132 'R snoufde, snoufde wie d'n duvel! Mer nog waor de grap neet kompleet: 'R perbeert get stèlte te verzeuke, En wat gebäört tiech noe mer neet? Z'n duuske vèlt 'm oet z'n fikke, 'R wèlt 't prikke, 't opent ziech, 'R sleit 't vlaak op nao de huugde En krijg de snouf gans in 't geziech. 133 Dao steit 'r diech noe wie verpópzak! 'R heet de mónd en de ouge vol! Dao zuuste 'm mèt ze köpke sjöddele! 'R is wie raozetig en döl! 30 'R sprinktiech zoe hoeg in de preekstool, En greint en proumttiech benkelik. En wie mie dat 'r 't oet wèlt vrieve Wie mie dat 't häöm in de ouge stik. 134 Twie hiere kómme aongeloupe. 'T is m'n zielgaods tied, ochèrrem! 'T vensje had ziech doetgesparteld. Ze pakden häöm ónder d'n èrrem En leije miech zien eksellensie Al neestend nao de sakkerstijj. Dao laog me sermoen noe in de poejer! Veur miech, iech waor, werechtig blijj. 135 Nogtans 't preke in de kèrreke Dat is 'n zier verheve pliech. Dat is e werrek van groet verdeenste Es 't altied woort good verriech. Kristus heet aon zien apostele Gein sjoender missie opgelach, Es van zie woord goon te verkonde Aon al 't minselik geslach. 136 Ie dat 't woord had róndgeklónke Reep nog de vajer tot 't keend: Noets kinste de iezere mach verbreke Die miech de wèt op diech verlient. Reep nog de maan in 't volle weelde Es heer z'n echte vrouw verstoot: Iech bin diech geinen trouw versjöldig, Iech erkin die blood neet veur mie blood; 137 Reep nog de meister tot z'n slaove Es 'r ze doedsloog in 't kasjot: Geer höb gein rechte oets bezete Beklaog uuch dan neet van eur lot. Reep nog de keizer tot de volleke, Die laoge veur häöm neergekneeld: Huurt! Jupiter heet miech verkore! Aonbeijt miech, want iech bin zie beeld! 138 31 Reep nog de priester oet d'n tempel Zoe wie d'n heiden es de joed: De ónweitendheid, dat is 't leve! De wetensjap, dat is de doed! Reep nog 't minsdom oet d'n duuster Mèt eine sjrikkelike kreet: De God dee ins us moot verlosse, Kump, kump dee dan ze leve neet! 139 Jaowel! Dee God dee is gekómme. Dee God is op us neergedaold; 'R heet us vrijjheid en us rechte Mèt zien ónsterrefelik blood betaold. 'R heet de rieke mèt de erreme De meister mèt de slaof verzoend En in häöm röste alle minse Gered, verbroederd en versjoend. 140 Z'n lier dat is 'n lier vaan leefde Van eindrach en verdraagzaamheid. Ze heet vereinig en verbónde Wat van te veure waor gesjeid; Ze heet de minse opgenómme In häöre mojerlike sjoet, En hun 't ierste klaor geweze Woe dat 't good is en 't koed! 141 'T is 'n roes vaan oet d'n hiemel Die hijj op eerd noe ópeging Gelökkig dee 'n inkel pekske Mer oet 'n zuver hand óntving! Ze sjik häöm balsem veur de wonde Woe dat z'n ziel mèt is besmet. En 't lèste blaad van häöre kellek Verkwik 'm nog op 't sterrefbèd. 142 Mer wee zouw toch alwijl herkinne Die wónderlike lier vaan God In 't preke vaan eus geistelike Doorgaons zoe dweepzöchtig en zot! Woe is dee geis toch van verliechting Dee 't Evangelie heet verspreid, 32 En us altied op Kristus passe Al wijjer en al hoeger leijt? 143 Wat huurtder in de mieste kèrreke Woe dat gewoenelik weurd gepreek? De mins vervlóke en verdomme Veur flawwe köl en gekkestreek. D'n duvel vaan 't vleis bestrijje Dee mie es us die hiere plaog En noe en daan dees iew verwinse Die neet mie nao hun lèsse vraog. 144 Daorum oug waor iech gans tevreije En zaog iech zónder leid of sjrik Dat hierke Meinders ze sermuunsje Mèt zien snouf had aofgeslik. Wat had 'r us dao goon verkoupe? Braaf gödsel zónder kop of start Um oet te lègke boeveur de ingele Gans wit zien, en de duvele zwart. 145 Waor iech toch predikant gewoorde! Iech had ier gedoon aon al wat leef. Dao waor mer eets wat miech zjeneerde … Iech had te zier de meitskes leef! 'T eint belèt wel neet 't aander: Me vint zoeväöl hèllige luij, Die bijj hun priestersjap bezitte 'N Kaat, 'n Mechel of 'n Truij. 146 Wat zal iech noe daan goon beginne? 'T sermoen is nao de kloete touw Me mós nog get denao nog geve? Ah! De merakele vaan Slevrouw! Dao reup al eine aof Dat alles deveur veerdig steit: Oejoej! Noe geiste iers get beleve! Noe iers begint Slevrouw häör leid. 147 Twie gaste kómme aongebösseld Mèt 'ne derde tössebijj. 33 Ze sjijne gans te zien verlege En loere noe en daan op zijj. 'T is e kerelsje vaan Hasselt, Dee van de straot woort ingebrach Um hijj de lame te goon speule Wie paoter de Haas had gezag. DE MERAKELE 148 'R heet 't geld van ze merakel Al opgezópe in 'n kroeg. Betaolt zoen luij daan vaan te veure En maak ins staot op zoene boeg! De vent is zaat wie 'ne ketter! 'R lap tösse 't vollek in, En sleit, verflomp, de sjoenste flikkers Dieste ze leve höbs gezeen. 149 Paoter de Haas zuut dat spektakel 'R löptiech aonstóns vaan de koer, Kump gans verslage bijj de strabender En zeet häöm stèllekes aon 't oer: Mer juzzes, vrund, lop toch get krómmer; Verandert toch get eure gaank; Mer godverdomme, reup d'n ander, Iech bin neet laam en ouch neet maank. 150 Noe zuug toch ins wat 'n konfusie Dat aon dee braven hier gebäört! 'R kós ziech koelik in mie hawwe, En had de vlegel zoe versjäörd. Mer wie 'r toch ins had begrepe Dat häöm ze pótske waos mislök, Leet heer de zate kerel loupe En kierde nao z'n plaots trök. 151 'Tgeen wat euzen dikke paoter 'T mieste morde in ze verstand, Dat waor neet dat häöm 't merakel Persijs gekets had in z'n hand, Mer dat häöm dee verdomde rekel 34 Dao zonder sjeemte en zonder bang, Zoe lielik had in 't pak gestoke Veur mie es viefentwintig frang. 152 'T geld! Das alles veur de mine! Ze kinne anders niks es dat. Toch kómme ze dèks veur de borde Zoe kaal en görrig es 'n rat. Mer vèlt e stökske land te koupe, 'T is noets die errem luij te deur; 'T weurd mer op naom besjreve Of van matant of van maseur. 153 Mer watze nog 't bèste kinne Das vaan en errefdeil noe en daan Zellefs door de goddeloeste middele Tótsjele aon e sterrevend maan Tot naodeil vaan 'n ganse familie Die dao allein vaan mós bestoon En die ze laote vaan d'n honger Verdomp nog, nao de hèl vergoon. 154 Noe! sedert zoeväöl doezend jaore Dat eder 't gelök bejaog, Is dao wel eine mins gebore Dee noets de geldzöch heet geplaog? Is dao wel eine mins te vinde Dee oets zoe gekkelik is gewees Vaan diech ónder z'n veuj te trejje, Goud: hiemelse en hèlse sjat? 155 Diech bis de sleutel vaan eus daode Dee noets ziech brik of ziech vermis; De bron woe me ziech in kaan zuvere, Wie voel en zwart tot me ouch is. D'n alderfijnste draod vaan 't leve En woe toch alles vas aon hink; De traon die aon de zon óntvalle 'N blom deit wasse woe ze sprink! 156 De sjöpper, biste, en de verdelger 35 Vaan al wat op dees eerde troent. De wargeis dee de däög en d'onsjöld Mèt roeze of mèt nietele kroent; D'n ingel, biste, en ouch d'n duvel Woeveur dat eder beijt of beef; De god van al de valse gode Dee zoelang es ze waore leef! 157 Wat zègkder vaan die tirade? Dat neum iech spreke wie e book! Gaot toch te wiet neet in eur dinke: 'N eij te väöl bedörref de kook. Iech wèl in 't gehiel neet zègke Dat me 't geld versmieje moot. Iech haw neet van e krumpelik leve, 'N vètte bäörs deit altied good. 158 Veel miech toch ins ein oetten hiemel, Ze kwaom miech eksellent te pas; Iech leet m'n kruunsjes neet besjummele In 'n voul touwgeslóte kas. Neet dat iech ze strein op zouw make En dadelik miech daonao verhóng; Iech doog 't buulke langer dore En leefde wie 'ne brave jóng. 159 Iech mós e huiske boete höbbe Modes en propel gemeubeleerd. 'N weij mèt 'nen hoof de neve, E sjeeske mèt e snagker peerd, Gezónne wien in miene kelder, E pötsje altied eve vèt, 'N koppel vrunde aon mien taofel En e sjoen vruimeske in me bèd! 160 D'n interès zouw miech neet plaoge Iech bleef altied wie dat iech bin, En noets zouw iech aon eine zègke: Diech höbs te väöl en iech te min. De ambiesie zouw miech neet kwelle; Iech weit wie dat ze 't hart verlieg, En noets zouwder miech hure zègke: 36 Diech zits te hoeg en iech te lieg. 161 Bevrijjd vaan al de gekke drifte Die de oerzaak zien van eus verluus, Leefde iech hierlik op me slufkes Wiet vaan 't stads-gedruus En ónbekummerd en gelökkig Zoe lang es mer e stökske broed Miech euverbleef um mèt te deile Aon aander minse in d'n noed. 162 En kwaom miech Slevenier daan hole Wel, iech óntvóng häöm kort en good, En sloog m'n sjöldbook veur häöm ope Mèt e gerös en keul gemood, En nao 'n bondige kwietansie Die 'r miech óngetwiefeld gaof, Maakde iech stèllekes me pekske En trok gezegend mèt häöm aof! 163 Zoe eindigde ziech dan me leve, Op de bestumde klokkeslaag, Wie 'ne sjoene zeuten aovend Nao 'ne sjoene werreme daag, Wie 't gezaank vaan 'ne vogel, Dee, in e beter nès verwach, Stèl oet 't bos, dat ziech óntblajert, Wegvluig bijj 't valle vaan de nach. 164 De nach! De doed! Twie zwarte spoke Woe mennig mins veur beef en krit Wee wèt wat ouch ónder hun vleugels In de iewigheid verbórrege zit? Ontwaak me noch of blijf me slaope? Steit me nog op es me dao lik? Ah? Dee dat stèllig kós bewieze Dee storref mesjiens vaan vräög of sjrik! 165 Um die twie vraoge op te losse Wie dèks höb iech neet de beuk Van aw en hedendaogse sjrijvers 37 Mèt drif doorblajerd en doorzeuk! D'n tietel droog in gouwe lètters: Verliechting en verbeternis, En 't lèste blaad wie alle blajer, Onwetendheid en duusternis! 166 Wie dèks höb iech ouch de kèrreke Neet aofgewandeld daag en nach, Um ins oet d'n altaor te óntvange 'T teike dat iech nog vierwach En ónvoldoon miech daan begeve Nao e verlaote kèrrekhof Woe dat de goje mèt de koeje Vereinig ligke in 't stof. 167 En dao mèt traone in m'n ouge En de errem geslage um e kruus, Tot al de doeje die dao rösde Gerope door 't windgedruus: Kómp! ... Op eur doorgebroke graver Dat miech 't hiemelsvuur versleit! Mer dat iech toch ins veur me sterreve Get, get vaan eur geheime weit! 168 Mer nein, nein ... al die graver zwege Prónt wie de kèrreke en de beuk. De witte gereemsels bleve ligke En reurde ziech neet in de heuk. Iech hoort niks es 't bang geknetter Vaan 'nen uil dee um miech vloog; Iech zaog niks es e dwaolend leegske Dat rech op nao d'n hiemel sloog. 169 Dat leegske, zouw dat neet somwijle 'N goddelike vermaoning zien? De wink op 'n touwkómstig leve Wat doorstraolt in dee flawwe sjien? De zaod van 'n verheve sjöpping, Dee ander werelde bevröch? De vónk die ins 'n staar zal weurde Nao häör volbrachte hiemelsvlöch? 38 170 Wee wèt dat! ... Gaot toch neet dinke Dat iech dao mie es uuch van kin; Alles is duuster en ónzeker 'T einde prónt wie 't begin. De boum wèt neet wee dat 'm plande 'T blaad wèt neet woe dat 't wejt, De mins leef in dezellefden twiefel Woe dat 'r ziech ouch kiert of drejt. 171 Mer tösse 't begin en 't einde, Bepèrrek in 'ne vaste krink, Ontwikkelt ziech 't minseleve Haaf hiemels en haaf eerds gesjink. En eder heet vaan God óntvaange Um vollegens ziene staot en stand, Aon 't algemein gelök te wèrreke Vaan 't minsdom of vaan 't vajerland. 172 Laover daan eus korte leve Inriechte op de bèste voot En zónder aon 't koed te dinke Us altied hawwe bijj 't good, Zoetot veer stèl en zaolig stèrreve En dat us Gods bermertigheid Die langgeveinsde rös maag sjinke Die alles toch te bove geit. 173 Stil! Höb iech dao neet hure belle? Zouw dat menier pastoer al zien? Mèt ouwelsjes en 't oliekruukske? Nein, 't is nog neet z'ne sjien! Mer woe wandan kump toch dat leve? Wat is dat toch veur e geraos? Verdomp iech bin in Sjerrepenheuvel! Noe zuug ins, iech vergaot 't haos! 174 Dao krup weer get op nao de preekstool Mèt 'ne zwarte tabbert aon. Geit dao 'n nuij sermoen beginne? Foj! Zoe krijg me de luij neet draon. 'T is 'nen hier dee aof kump rope 39 Tot eder dee wèlt ten offer goon, 'T hèlligdom zal kinne pune, Dat eders kwaole deit vergoon. 175 Das stèrrek, zouw Membrede zègke, Es nog de maan in 't leve waor. Mer 'tgeen heer neet kós begriepe Is veur 'n hiel deil minse klaor! 'T gelouf is toch 'n sjoen invensie! 'T waor jaomer tot 't ziech verloor! De groetste en sjoenste struiperije Die weurde 'r gehèllig door. 176 Alloh verdomp dan oppe lappe! 'T weurd noe iers kèrremis veur de boel! De aw wiever springe van hun benkskes En dringe ziech al door de foel; De aw maander kómme naogestieveld, En al wat blind is, laam of kraank, Dat sjuif, dat krup, dat hink, dat huppelt In mas nao de kemuniebaank. 177 Wat is 't vollek in alle tijje Toch stóm, bedreeglik en vals! Noe krup 't veur de geistelike En mörrege brik 't hun de hals! Z'n bèste polletieke vrun, Die wachte umtrint 'tzellefde lot: De tempels die 't op liet riechte Grenze altied aon 't sjavot! 178 De mins weurd alle daog al wèlder 'R hink bekans vaan niks mie aof; De rechte zien allein behawwe, De pliechte heet me aofgesjaf; En eder wèlt de meister speule, 'T leef alles euver hals en kop. Esder, m'n ziel, gein wètte waore D'n eine vraot d'n aandere op. 179 Toch zien ze veur de meiste mine 40 Doorgaons mer 'ne zwake band. Ouch is dao 'n relizjie nudig Veur de algemeine rös vaan 't land: Mer wat iech aonzeen es ónnudig En koed aon de relizjie deit, Dat zien diech al die gekke kunskes Woe 't verstand dèks stèl op steit. 180 Iech wouw tot ziech merakele dege, Woe dat ins good woort opgelèt, En es op hónderd eint mer lökde Iech lachde gaar neet mie de mèt; Iech wouw tot me in Sjerrepenheuvel De krom luij rechte bein aonzat, En zellefs verstand en geis kós geve Aon eder dee 't nudig had. 181 De ganse familie van der Vreke Die sjikde iech 't ierste dao, En die van Dopff en Liedekerke Die kwaome dadelik achternao. Ouch die van Koolen en van Kerens Bevool iech aon de grasie Gaods; Mer toch veur de familie (de) Rosen Verzeukde iech de bèste plaots. 182 Ger meint mesjiens tot nog väöl aandere Van zellevers kwaome tot Slevrouw. Verdaolt uuch neet m'n bèste vrun Iech wèd dao ging gein ziel nao touw. Wee zouw veur dom wèlle passeere? Ger kroop mesjiens ins oetder hoes, Mer alle ezels bleve zitte En heelte ziech stèl wie 'n moes. 183 Vandaog is 't persijs 't tegendeil! Kiek wie 't vollek ziech stoet en duijt. Dao höbste miech al eine kerel Dee sakkerju e vroumes huijt. Pasjensie, kinderkes, pasjensie! Dao is jao plaots veur ederein; Me zal uuch allemaol laote pune 41 E stökske vaan 't hèllig bein. 184 Och God 't is hierke Dobbelsteinsje Woe op dat die kemissie vèlt! Wat maag toch in dat duuske zitte Dat 'r zoe staotig veur ziech hèlt? Wat blink toch door d'n glazen dèksel Dee dao zoe propelkes op lik? Verdomp! noe loup miech nao d'n duvel! Iech weit al wat de binne stik! 185 Zouwt geer 't ouch ins gere weite? Wel noe 't is… Mer nein, mevrouw Iech moot uuch iers ins laote raoje: E stök vaan 't humme vaan Slevrouw? Nein, in deen tied droog me gein hummes. E kuifke vaan d'n hèlligen Geis? D'n hèlligen Geis dee had gein kuifke. 'N aander sjijfke hèllig vleis? 186 Ouch neet; ger zeet nog wiet de neve. E stökske vaan d'n dook woe God Is in begraove? Nog al minder, Deen dook is jummers lang verrot. E krölke van eus ierste mojer? Nein. 'T is get wits. Wat kin dat zien? Iech geef miech op. Geer ouch? Wel hiere 'T is ... geer zölt 't dadelik zien. 187 In Sintervaos besteit 'n kamer Woe 't hèlligdom weurd ingezat, En in die kamer ónder andere Bevint ziech 'ne wóndere sjat, Neet dee woe dat me van te veure D'n erreme Hek heet mèt verneuk, En woe dat ziech dee stomme kerel Heet op kapot en gek gezeuk; 188 Mer 'ne sjat van hoeger weerde Dee, vollegens Pieke Nyst, besteit In mèllek vaan d'n hèllige Maag 42 Die noets bedörref noch vergeit. En die mèt de aldergroetste zörreg, Veur de aordigheid en 't profiet Bewaord weurd op e gouwe sjäölke In de vörrem vaan witte kriet. 189 Jong! Jong! De zouws us get vertèlle! Iech maak uuch toch, m'n ziel, niks wies. Mer wies dat dink daan dao gekómme? Jè, vraog dat ins aon Pieke Nyst; Pieke zal uuch ouch oetlègke Wie mèllek in kriet kin euvergoon. Kóm! Kóm! Iech geluif neet aon die kunskes! Iech ouch neet, zeetder noe voldoon? 190 Toch, mèllek of neet, 't is mer ins zeker Tot 't daoveur weurd aongezeen. Neet door de verstendige minse Die krijg me dat verdomp neet in, Mer door 't vollek dat 't geit bekieke En dàt me al mèt krach en mach Zuut ónderein de koer oploupe Woe hierke Dobbelstein 't wach. 191 'R wach mèt ze kartónge duuske Trots en gelökkig wie 'ne paus En bezig aon 't glaas te pótse Mèt e stök vaan 'n wölle kous, Zoetot de sjat maag zuver blinke En tot me häöm op de ierste vraog Gans óngesjoonde trök kin geve Es nog Slevrouw ins kinder kraog! 192 Wel kint geer noe 't wónderstökske Dat Pieke Nyst heet mètgebrach! Geer had mesjiens uuch doedgeraoje Es iech 't uuch neet had gezag! Pieke mós 't ouch laote pune, Mer wieder wèt: heer zuut neet good. Daoveur is 't hier Dobbelsteinsje Dee häöm hijj vervaange moot. 43 193 Foj, wie de luij häöm euvervalle! Dat geit e bitsje op ze hóns! Alloh daan, hierke doeg de bèste En laot ins kieke watste kins! Goddaank ... 't doort mer twie menute Dat sjrikkelik en wèld rumoer, 'T vollek is al stèl gewoorde En eder kump op zienen toer. 194 Iers höbder al de broedermeisters, Die mèt 'n fonksie zien belas: Dao is meister Scholl, de veersemeker, Dee haaf woent in zienen das. Get wijjer Gambon op z'n slóffe Dee euveral 't aajt beer inwijjt. Hijj Gilissen, 't parizjensje Dat eder op z'n tiene speijt. 195 Noe kómme twie sjoen dikke meitskes Woedat verdomp weurd vaan gelöld, Es die ziech op Slevrouw verlaote Daan zien ze benkelik geköld! Dao knele ouch 'n bende snijders Mèt vief of zès sjeunmekers neer. Me krijg toch veur 't gestóle lake Pardon, wie veur 't bedorreve leer. 196 'T is aordig! Onder al die minse Bevint ziech geine geistelike maan! Dat zouw miech toch bijjnao doen dinke, Ofsjoen tot iech miech bedrege kaan, Of dat die luij gein kwaole höbbe, Mer daoin bin iech zeker mis; Of datze neet aon 't dink geluive 'Tginnige zier aonnummelik is. 197 Hijj zeetder miech noe al de kraanke: Truij heet 'n derdedaogse koors, Kasper 't water vaan 't zoepe, Greet 't koej ouch en 'n koej boors, Joezep de tering vaan 't gespele, 44 Bèr 'ne kaanker aon zien naos, Kris e laam bein vaan al 't jaoge en Kaat 'n sjäör diech bijj de blaos. 198 Verdomp, dao höbste ouch de lange Stiene! Ze is aon de huid vaan 't gemein: De Beeld, de Raomstraot en 't Grechsje, Dat weurd geleid door häör allein. Goddaank! Noe geit 't ouch get gawwer! 'T kenaalje heet neet väöl vandoon Dat 't al opsprink mèt e bitsje Es 't getruus nao hoes wèlt goon! 199 Me huurt 't geld al matter klinke Oppe offersjotel, die dao steit. D'n drang vaan mine dee vermindert Mèt hierke Dobbelsteijn ze leid. De fiel die trèk al op häör lèste Toen miech op ins e ventsje kump Dat biestig waggelt op z'n stèlte En gans in de zjenever zwump. 200 'R puunt 't dink oet al z'n krachte, 'T dèkselglaas vaan 't duuske brik. De gouwe sjöllep rolt nao väöre Mèt al wat drop en drónder ligk. De kerel vink 't op z'n lippe En wie 'r 't sjäölke heet gezeen, Deit 'r de mónd zoe haaf ope En slik d'n hiele weerlig in! 202 D'n hier is niks gewaar gewoorde, 'T medaaljeke geit altied rond: — Zègk, Meij, dao is toch niks in 't duuske! —Triene, pas op! Haw d'ne mond! — Nein, dao is niks mie in de koker! Reep hèl opins e boeremins. — Wat zègkder? Hier! Iech zègk de woerheid! — Bezuug miech d'n medaalje ins. 203 Wee steit verpópzak en versgage? 45 Dat is d'n erreme Dobbelsteijn! Zuug, 'r versjut, wie 'ne Kristus En hèlt ziech koelik op z'n bein: — Wee heet dat gedoon? Boe is dee vlegel Dee zoe de gek hèlt mèt Slevrouw? Jè, gaot 'm miech, verdomp, ins zeuke! De ke'el is nao de bliksem touw! 204 Aonstóns weurd miech de kèrrek geslóte En aon de kösters opgelag Vaan edere vent te vizietere Dee einigsins mer weurd verdach. Mer geine wèlt ziech ónderwerrepe Aon zoe 'n goddeloes affront: De kösters weurde trökgestoete En kriege sjöppe veur hun kónt. 204 'T is 'n labendige allegasie! Mer woe kump toch dat woord vaandan? Dat moot iech strein ins op goon zeuke, Want noe is dao gein kwestie vaan. Me böttelt ziech wie op 't kloester En eder krijg get op z'ne hoed. Ze doen weer gaw de kèrrek ope En 't vollek trèk al vlokend oet. 205 Al zienters väöl geros gewoorde, De kraanke heet me toch gespaord. Dat is e begin vaan 't merakel, Slevrouw heet hun vas bewaord. Ze heet hun verlos ouch vaan hun kwaole, Want op 't lèste vaan 't jaor Höb iech vaan Pieke Nyst gehuurd Tot al de hellef ... gestorreve waor! 206 Iech zeukde ouch mèt oet te kómme, Iech had persijs miech neet versjrik, Mer wie d'r liechtelik kint dinke Iech waor neet gans op miene sjik; Al had iech miech ouch niks te wiete Iech maakde toch op geine staot. Iech dring miech stief door 't vollek 46 En kóm gelökkig oppe straot. 207 Dao kóm iech toch Lot Lebens tege! Bezjour! Wie maakstet? Wel en diech? Ouch good! Wie is de kollekte? Vieftien kroene! M'n ziel: daan is ze neet te liech. Daan zölle veer ins good drop drinke! Mer och, kóm en eet mèt us! Bijj wee? Bijj de pastoer. Iech zal kómme. En um wat tijj? Um ein oor zjus. 208 Iech waor neet koed veur de invitasie; Iech had, verdomp, zoe lang gevas. 'T is woer en al vaan gisteremörrege Op e good middagmaol gevlas. Mer 't is iers koelik ellef ore. Wat óndertösse hijj gedoon? Kóm! Laot us e klei tuurke make En get nao boete wandele goon. 209 Wie sjoen steit 't veld bezwangerd! Wie hartverkwikkend sjijnt de zon! 'T hielal vernuijt z'n levenskrachte In 't vuurbad vaan de gouwe bron. Edere boum kroent ziech al mèt blajer Eder bos völt ziech al mèt zaank. D'n hiemel dee lach de eerde tege En de eerde sjik häöm lof en daank! 210 De beek die gistere laog bevrore Drijf roukend aof wie vloejend glaas En balsemloch vaan lenteblómme Stijg op vaanoet 't gollevend graas. De goudkapel, de bijj, de vogel Dat späölt de weeg al rónd Alles verblijjt ziech in 't leve Zoe in de loch es oppe grónd. 211 De mins stik ouch de kop nao bove En staart ziech op z'n sjatte blind. De geis vaan God dee veult 'r dartele 47 In eder wallem vaan de wind. Z'n leje stoon neet mie gekrómpe, Ze blood steit neet mie stèl en stief. 'T vleujt häöm roesjend door z'n aojers En 't hart dat zink häöm in 't lief. 212 Bedwellemp door 't volop genete Trejt 'r al stèl en zwiegend voort En sjöp de loch die um häöm krónkelt Mèt opgeruimde en volle boors. En oppe groos vaan d'n iersten heuvel Die 'r in 't wandele óntmoet Zink 'r godvröchtig op z'n kneje En stort in daankgebeije oet! 213 Triejomf! ónsterrefelike leefde Die 't ónbegrens hielal bezielt En deit herbleuje en herleve Al wat d'n tied krenk en vernielt! Die 't sjöpsel tot de rang vaan sjöpper Opleijt door brannend zingewoel. En God verspreijt in alle wezens Eins door d'n oorsprunk en 't doel! 214 Triejomf! Geweldig alvermoge Dat is de wèl en vrijj natuur Ziech oetbreijt ónder drijj gedaontes De loch, 't water en 't vuur. En in de störrem wie in de stèlte Us veurkump altied eve groet Al spreijt 't ouch tösse de volleke Sjrik, welvaart, ónheil, good en koed. 215 Triejomf! óneindelike wiesheid, Die alles hèlt in ze verband En 't bestiert nao vaste wètte Vaan aon de mins tot aon de plant. Die noets 'n wereld oet liet sterreve Zónder 'n nuij doen op te goon En altied door volmaakde wèrreke Ziech deit verkinne en verstoon! 48 216 Onder wat form en wat gedaonte, Dat ouch de mins uuch heet besjouwd, Onder wat naom dat ouch de volleke Uuch tempels höbbe opgeboud, Geer zeet 't wat 't Opperweze Vertegewoordig in 't hielal En vaan 't begin tot op 't einde Gewees is, is, en blieve zal! 217 Noets höb iech uuch wie ander minse In dónkel kèrreke opgezeuk; God rös jao neet mie in de tempels En ouch neet in de hèllige beuk. Wat zien eus hedendaagse kèrreke? Steine kadavers van 't gelouf. De biebel zellefs verluis z'n blajer Wie 'ne wiegerd zónder drouf. 218 'T is hijj ónder de blouwen hiemel, Dat God nog mèt de mins verkiert; 'T is op die berreg en in die daole Woedat de lente zweef en zwiert, 'T is in 't kabbele van 't water, 'T is middel oet 'n dónderwollek, 'T is in 't roesje van de bosse Dat nog z'n stum sprik tot 't vollek. 219 Ouch, wee die stum wèlt good begriepe En in häör volle krach verstoon, Dee moot eus zwarte steij óntwieke Woe alle däögde in vergoon, En stèllekes nao boete trèkke Um dao z'n hart in vräög en leid Aon de natuur allein te wijje Die alles veur 't bèste deit. 220 Amen! Veer zölle hijj zoe blieve 'T is ordentelik gewees. M'n keel begint get druug te weurde, Want 't is 'n eurke dat iech lees. De maog begint miech ouch te jeuke, 49 Iech gaon bijj de pastoer ins zien Of iech me komplemint kin make Aon ze gebraod en z'ne wien. 221 Iech bel. 'N allerleefste pupke 'T nissje vaan menier pastoer Kump veur, deit miech 't peurtsje ope Dat oetkump op 'n groete koer En brink miech in 'n steine kamer Woe tot iech al verzameld vónd E stök of twellef geistelike Eve dik, fris en gezónd. 222 Mer de pastoer vaan Sjerrepenheuvel Waor toch d'n allersjoenste vent: Jónk, straf geboud, groet, wèlgesjaope En vaan ziech zelleve zier kóntent. Twie ouge wie twie heite kole Glinsterde in ze broen geziech En duijde aan tot 'r teminste Al dat gemeins had mèt z'n nich. 223 Steit 'r in zeker aander punte Ouch in aonraking mèt 't keend? Dat weit iech neet; de luij vertèlle Al väöl wat gei gelouf verdeent. Iech wèl de maan toch neet versjoene 'T is meugelik tot 'r ouch al heet Zoe 'n klein zwaakheid in de nerve Ger wèt, wie van der Boorn zeet. 224 Wat 't ouch is van al die präötsjes De maan dee steit miech zier wel aon. Mer dee miech gaar neet kaan bevalle Dat is hierke Bon, z'ne kaplaon. Foj! wat e voel en lielik keelke! 'T is niks es króf, króp, bef en neus. Versterren is e beeld de tege En Zimmermensje 'ne reus! 225 Iech weit neet of me hijj en elders 50 'T koelik zègke dörref oet angs, Mer bijjnao al de geistelike Zien oet, verdomp, wie de bregangs. Geel, óngezónd, sjouw en ónnöttig Daste, m'n ziel, zouws loupe goon Zoe wie de reuk mer vaan hun kleijer Diech op 't hart kump neer te sloon. 226 Woe aon is dat toch touw te sjrieve, Höb iech al mie es ins gevraog? 'T berouw vaan hun verheve gekheid, Is dat 't wat die minse plaog? Of krijg dèks hun ónröstig hierke Al get väöl knikskes op de kop? Of höbbe ze gei wittebruudsje Genóg te brokkele in de sop? 227 Wie dat me dao maag euver dinke: 'T is toch algemein bekind Dat ziech die luij noets refusere Al wat 'n ander lekker vint; Ze ete good, ze drinke sjiek En rölse ouch al noe en daar, En door de bot is toch hun leve Dat van e welgezete maan. 228 Dao zöltder strak de proof vaan höbbe; Eus gaste stoon op hunne pos, Z'óntknuipe al hun zwarte jasse En doen hun brokegespels los; Dat zal, verdomp, 'n kèrremis geve! Es dao mer gei sjandaol óntsteit; Want es die hiere ins beginne Dan wèt me noets wie dat 't geit! 229 Me moot toch nog e bitsje wachte, Ze zien nog allemaol neet hijj; Jaowel! ... Dao zien de broedermeisters Mèt hierke Mijnders tössebijj Och God! 'r heet e zijje lepke Gebónde um z'n linkeroug! Dat errem zielke vaan e menn'ke! 51 Iech vin ... iech vin gein rijm veur oug! 230 Veer zölle 't de zónder laote, Dat sjaojt toch geine aon z'n ier. 'T zal evels neet mie gebäöre En eine kier is geine kier. Verbeeld uuch toch neet dat 't rijme Zoe sakkerjuus gemekelik is! Doot altied woord veur woord ins passe Wie 'nen dèksel op 'n kis! 231 Kós iech nog die historie sjrieve In Duits, in Ingels of in Frans! … — Nein, jong, maak diech mestreechter veerze. — Zwieg, zwieg de dirranzjeers miech gans — De bis aon Mijnderske gebleve persijs. — Good, good iech rappeleer 't miech. Iech gaon miech ouch bijj 't vensje zètte Zoe wie de sop is opgeriech. 232 Goddaank! Dao zien ze mèt 't ete! Mer woe wach de pastoer nog op? Perdju, iech höb nog get vergete: Me beijt ziech jao hijj veur de sop. E kruiske, vrun, 'ne pater! ... — Perfiesia. perfiesia ... — Et tibi quoque, me confrater! — Daank uuch! Noe ins neergezat. 233 Wie kós de mins ziech toch bedrege! De sop die waor toe geel es goud; Iech dach: dao zölste good in vege: Jaowel! 'T waor breuj vaan hamelsbout! Iech kós ze neet de keel aofkriege! Die andere vónte dat neet koed; Iech leet ze in godsnaom volop lepele En maakde bölkes vaan me broed. 234 Door 'n ónwèllige beweging, En zónder dat iech kós deveur, Ontsnap miech eins en vèlt bezij 52 In Mijnderske z'ne sopteleur; Iech wouw häöm mien ekskuize make, Mer in 't zellefde ougenblik Had heer 't bölke al gevaange En gans invoudig aofgeslik! 235 Ah! menn'ke, dach iech, dat is get anders! Die pèlkes die smake diech; Wel daan! De kins nog alles kriege Wat dao gereid lik neve miech, En dadelik weurt 't errem keelke Zoe good en hartelik gereef, Dat oppe tied vaan drijj menute Gei stökske broed mie euverbleef. 236 Toen blaosde ins dat klei sjavuutsje En wisde ziech de zweit get aof Dee aon ze köpke d'apprensie Pront van e waterbieske gaof. En wie 'r zien servèt weer ploejde Zag er dat er noets in de stad Zoe'n gooj en lekker frikkedelkes Bijj de ierste luij gegete had. 237 Wie! frikkedelkes! vaan wat spesie? Zech höb toch nog gein ein gezeen! Reup 'ne paoter vaan m'n naobers; Woe zien die frikkedelkes in? Mer, in de sop, zeet hierke Mijnders. Ger zeet verdaold! Wie meinder dat? Zjus! zègk iech aonstonds aon 't menn'ke Geer höb ze gans allein gegad. 238 Iech weit neet wat veur 'n eksplikasie Dat me gevraag had vaan die klöch, Es dadelik de ganse taofel Ziech neet had achteroet gevlöch En eder neet waor opgesprónge, Mèt de boeljong nog in de mónd, Persijs al of 'r waor gebete Door 'ne raozentigen hónd. 53 239 — Kóm, wat waor dao daan veurgevalle? Vas toch gein ruizing of gein wäörd? — Och, God nei! Dat kinder wel dinke 'T waor get dat zelde mer gebäört. Zoe zelde, tot iech dörref wèdde, Tot geer 't neet geluive zölt! — Kóm daan demét ins oppe lappe! — Ein ougenblikske mer gedöld! 240 Tege miech euver aon de taofel Zaot 'ne gojen awwe blood, Dee oet de Kempe waor gekómme Haaf op e keerke en haaf te voot. En dee zoe biestig mèt de nerve waor In de zomertied geplaog, Tot me häöm dèks vas moos hawwe Es heer 't al te sjielik kraog. 241 Gein van z'n naobers of konfraters Die wiste dao 't minste vaan. Niks annonseerde ouch in 't ierste Dat dao get feelde aon de maan; Mer koelik had 'r mèt de lepel Get wienstein in z'n sop gedoon Of sakkerjuu, al zien lede Begóste aon d'n dans te goon. 242 Heer götsjde, götsjde mèt de lepel Al of 'r wit van eijer sloog, Zoedaonig dat nao alle kante De sop euver de taofel vloog. Z'n naobers hadde good te wieke En op te springe van hun plaots, Ze kóste mer ins neet óntvlöchte De zege van d'n awwe Raodts. 243 D'n eine kraag 'n dikkerasie Van ries en poor op ziene maog; De aandere gleujend vèt in de ouge Dat heer, verdomp, neet mie en zaog; Dee zoe 'n plaoster van besjuute 54 Op 'n nuij zije kamisol, Dee, tösse kin en das, 'ne plaajer Dat 'm aonstóns 't vel opzwol. 244 Gelökkig kwaom 't nissje binne Die dat spektakel had gehuurd; Ze snap de lepel oet Raods z'n vinger Dee lang nog neet waor oetgevuurd, Pak 'n servet van oppe taofel En gief ziech op 't ougenblik Aon al de hiere aof te wisse Die stief dao stonge van de sjrik. 245 Mer wie ze dach gedoon te höbbe Vónd ze nog aon de keukenheerd 'Ne gezonne dikke paoter Dee zwèdde wie e meulepeerd, En fris waor aon z'n brook te pótse Die 'n vermalledijjde klats Boeljong mèt wórtele had óntvange Sjuins bove op z'n linkerbats. 246 Altied gewèllig en gedeenstig Nump ze 'ne greize liene dook En zèt ziech aon d'n hier te vrieve Al op en aof euver z'n brook; D'n hier liet ziech gerös gewere En loert al ins wie eder deit, Tösse d'n näösdook in van 't meitske Dat gans gebok dao veur häöm steit. 247 Wat 'r dao zaog en dao óntdèkde Dat weit iech noe werechtig neet; Mer zeker is 't, dat 't meitske Get hoort al of ziech dao get reet, En voolt onder häör vinger kwispele Get wat al dik en dikker woort En ziech, verdomp, sjeen door te wèrreke Pront wie e sjrienewèrrekersboor. 248 Onnuzel, wie strak alle meitskes, 55 En toch bekans al opgelierd, Blijf ze aon de gojen hier te vrieve Dee kwansijs strak nao niks gebierd, Mer dee 't zoe fèl begint te jeuke Dat häöm, verdomp, de zijver löp Mèt witte bläöskes langs z'n lippe Wie 'nen hings dee ziech verkröp. 249 'R kin 't ouch neet oet mie hawwe 'R pak opins 't meitske vas, Trèk häör zoe tösse zien twie kneje En duijt häör, puunt häör, sjaart en tas. 'R wèlt ... Hijj, hijj . . gein gekke fratse 'T is werrechtig wel gewees, Laot noe gerös 't meitske sjeete, Zeet wies, en späölt hijj neet de bees. 250 Jewel daan! doot uuch toch gein meujte! G'r zölt nog ieder 'ne bier Z'n eige kloete zien verkoupe Aon 'ne kaal gesnoje stier, Es wel eine vaan die zwarte rekels, Dee op e lekker fitske vèlt 'T vruimeske zien los te laote Dat er in z'n klawwe hèlt. 251 De paoter, door de sjrik bevange, Liet 't meitske los tösse zien bein, Mer wie ze zaog dee klómmel hange Sjriewde ze 't hiel hoes bijjein. Mer nissje, wat is dat veur e spektakel, Wie? Is uuch dao soms get gesjeed! Heet heer de gek soms oetgehange? Alloh nissje, wètder 't neet? 252 Jewel hiernónk, e wonder dingske, Zoe get höb iech nog noets gezeen Op twie en twintig jaor dat iech hijj Uuch en eure köster deen. De paoter heet miech laote loere. Wat 't veur get is, weit iech neet, Mer zus of zoe, 't waor geblóze, 56 De kat haw 't bekans haos beet. 253 De paoter gans verlege, stöb oet Mèt ze pummelke in zien hand, En begint miech op straot te sjriewe Wie e mager verreke: brand! brand! 'T vollek dat kump noe aongeloupe En loupe op de paoter aon. Paoter! woe is 't hijj aon 't branne Dan goeje veer get water draon. 254 Hiemel en eerd, m'n bèste vrunde, De brand dee is al gans gelès. Gaot geer mer trök bijj de persessie En daot dao mer ins good eur bès. Want zès óre zien nog te make Veuralier veer in Hasselt zien En es veer wèlle ónderrake Höbbe veer nog väöl leid mèsjiens … 255 Veer trokke aof, al zingentere Die aw leedsjes die eder kint En die de Sjerrepenheuvelsgaste Zoe zier aon hun Slevruike bint. Krómme, zate, lame en neuchtere, Sjele, blinne, allerhande soort Lepe zwejjentere achterein Wie de gejs tot aon de Hasseltpoort. 256 Noe gónge weer de póppe danse: En ederein wouw onder daak, En eder zeuke op ze bèste E lozjemint nao zien smaak. En wie soms wel kin gebäöre Dat de kamers al zien gepak, Dan krup me mer op Gods genaoje Bijjein op 'ne struje zak. 257 Geer moot miech daorum noe neet vraoge Wat al zoe op dee zak gebäörd! Want dat zouw iech neet mage zègke 57 Ouch! woord door niemand goodgekäörd. De raod dee iech allein kós geve Is! gaot ins zellef in 't sezoen, Dan kós geer mèt gemaak probere Wie dat de pelgrims dat dao doen. 258 Verdomde kerel zölt geer zègke, Mer woe haolstiech dat toch vandan Um zoe get kómme te vertèlle, Dat is werrechtig dao 'n sjan! Geistiech daan um te spiejónere Nao Sjerrepenheuvel beijweeg doen? Foj! Foj! Dat kós iech gaar neet dinke En dao bijj is et gaar neet sjoen. 259 Wat antwoord moot iech dao op geve? Dat weit iech jao werrechtig neet, God heet jao toch de mins gesjaope Nao z'n evebeeld, wie me zeet. Mer laote veer 'n spang draon steke, Dee maan is wónder in ze soort En daorum zouw iech gaar neet wèlle Dat heer hijj die diskussie hoort. 260 Mèt dee beuzel zouw iech vergete Dat iech nog euvernachte moot En zag toen aon vrund Olislegers In de Pistolle is 't good. Hijj kóste veer vaanalles kriege: Diester, Hasselts, sjink, lekker mik. Es veer hijj noe ónder komme Dan heet Slevruike 't besjik. 261 Veer kwaome in 'n groete kamer Woe in 'n groete taofel stond. Versjeije luij waore aon 't ete, De maog die deende eder rónd. Inins zeen iech deen dikke paoter, G'r wèt, vaan die smerige kap. Sakkerju, dat is 'n okkazje Dat iech ouch bin ingestap. 58 262 Mer of ter duvel of Slevruike Hun rol hawwe dao in gespäöld, Of tot iech mèt vrund Olislegers Mèt praote te lang haw genäöld? Iech kin 't uuch, vervoer, neet zègke .. . Mer op 't zellefde ougenblik Dat iech dee papzak doch te pakke Snooj heer oet 't waos good geflik. 263 Veer zatte us noe mèt us twieje Bijj de groete taofel neer En begóste dao flink te smölle Wie op 'n gooj beijweegs meneer. Olislegers begós te hikke Door 't gaw ete wat heer doog En woord ouch zoe bliksems duzelig Tot heer kótsend de deur oet vloog. 264 Geer hoof ouch neet aon miech te vraoge Wie iech, op ier, verlege waos. Iech pótsde miech stèl nao m'n kamer Zónder beije, zónder geraos. Mer wie iech in m'n kamer stapde Rook en hoort iech get in me bèd: Dao laog d'n awwen Olislegers Aon 't vreutele in ze vèt. 265 Dao zeetder noe us broedermeisters, Wie godvröchtig tot ze soms zien; Ze vrete dat ze kótse mote En besjiete ziech wie e zwien! Vergèf miech toch die voul gezègkdes, Iech maak uuch daoveur m'n ekskuis. Mer g'r moot toch mèt miech bekinne Wat 'n bies is, is 'n bies. 266 Wat mós iech noe toch goon beginne? 'T waor 'ne bliksemse reuk, Iech kós 't gaar neet oet mie hawwe Want iech kraog de koors op m'n kneuk. Iech stapde aof al nao de keuke 59 En raojt noe ins wat iech dao zaog? En allerleefs, hiel sjoen vruimeske Wat dao haaf naaks te slaope laog. 267 Had iech de zoon van Noach gewees, Dan had iech ouch wie heer gedoon Mèt ziene zate naakse vajer 'Ne mantel 'r euver te sloon. Ongelökkig waor 't meitske Zoe blaank vaan vel en zach vaan vleis Dat iech miech gein ougenblik bedinkde En doog geliek d'n hèlligen Geis. 268 Ederein wèt ouch vaan die grappe Die euver achtienhónderd jaor Zien veurgevalle mèt dee snuiter En dat hèlt veur woer en klaor. Es heer vandaog dat nog ins flikde Wèdiech, veur 'ne goje grok, Dat häöm d'n ierste bèste vajer Zonder fout ziene start oettrok. 269 Mer laote veer daovaan mer zwiege, Die tijje zien al lang veurbijj, De minse zien noe slum gewoorde En dinke daoeuver gans vrijj. Mèt dee kazel zouw iech vergete 'T meitske wat dao bijj miech laog, Die, wie miech dochs, nog wel ins gere Gewèld haw, datze nog get kraog. 270 Iech waor daomet ouch zier tevreije En had 't häör nog ins gedoon Mer toen iech häör nog ins wouw nejje Gong d'n Ave Maria sloon En door dat sappermeis bèjjere Kós iech noe geine stoet mie doen En wie langer tot iech gespelde Wie mie tot heer ging oet fatsoen 271 Iech sjeij oet oppe lèste tingtang 60 Dee d'n Ave Maria sloog, En gaof 't meitske nog e muilke Woenao, dat iech de deur oetvloog. Oppe straot hoort iech al beije. Olislegers beijde veurop, Sloog e kruus nao al de kante En toen e weesgegruutsje drop. 272 Pieke Nyst dee heel in gooj orde Alle lummele op hun plaots En geit bijj meister Olislegers En zeet'em, mer in de naom Gaods, G'r löp mèt zoen gaw klein stappe, Höb g'r soms weer get in de brook, Of höbder weer get vied gedrónke En gegete peperneute kook? 273 Nein hier, daovaan is gaar gein kwestie, M'n reutekeers is opgesmeerd Iech höb niks es de week mie euver En die is neet mie smeres weerd. Iech bin noe al veer daog aon 't beije, Mer niks, Slevruike huurt miech neet, Sjikde ze miech mer get te smere Dan had iech neet de kibbaars beet. 274 Ongelökskeend, wat dörref g'r zègke Höb geer daan gein reliezjie in? Gaot geer ouch soms nao Sjerrepenheuvel Allein mer um te zien gezeen? God zouw uuch daoveur kinne straove Dat g'r zoe sprek euver z'n Meer. Daorum vraog häöm ouch vergiffenis, Ze vergief 't uuch al mèt plezeer. 275 Amen, zag meister Olislegers En begós weer vaan väör aof aon Z'n weesgegruutsjes aof te rope Mèt 'n ekske vaan berouw draon. Hierke Mijnders mèt van der Boorn Zónge hun littenijjke voort En zoe kwaome veer zingentere 61 Vol vräög, aon de Breuselepoort. 276 'T vollek, mèt de slumste vaan de boere, Wachde gapend us trupke aof En meinde weer good nuijts te hure Mer woorte lielik aofgestaof. Slevrouw haw ziech neet laote pakke: Dat waor paoter de Haas zien sjöld. De keel, dee de lame mós speule, Haw de paoter lielik geköld. 277 Hierke Judie geit bijj de paoter En vraog häöm hiel stèl aon z'n oer: Wie heet de láme ziech gehawwe? Heet heer gespäöld ouch good d'n toer? Zwieg miech vaan dee gemeine kerel, Dat verreke waor zoe stom zaat, Begós mèt zien krökke te sjerreme En veel achtereuver op ze gaat. 278 De moos noe in 't vervolleg, hierke Get beter nao die knape zien Want de wèts dat die bliksemskinder Us were te slum en te fien. En es dat dèkser zal gebäöre Dan lik Slevruike op häör kónt En mèt alle eus merakele Make veer niks mie es affrónt! 279 Zwieg, laot 't kenaalje niks mèrreke En bis stóm! jao stóm wie de moer. Et kómmend jaor zal iech ze kriege, Dan späöl iech hun de sjoensten toer. Merakele zölle gebäöre! Al moot iech zellef mèt draon doen. En wilt Slevrouw us neet mie hèllepe Daan zèt iech häör in de katoen. 280 Daan num iech häör al die beinsjes, Betskes, kuutsjes van zèllever aof, De koljees, diamante, kruzer 62 En al wat 't dom vollek häör gaof. Niks! nóndedju zal iech häör laote: De vloere mantel mèt de kroen, Tot zellefs 't pekske vaan de kleine Zal iech veer straof häör oet doen doen. 281 Joezes, Maria! me leef hierke, Begin neet mèt häör oet te doen Want dat zouwste diech gaw beklaoge! Ederein vind ze zoe te sjoen. En ouch deen erreme, leve kleine, Dee dao stèl zit bijj z'n Meer, Moot iech diech rechoet bekinne, Dee deiste dao mèt gei plezeer. 282 Noe, iech zal daoreuver dinke, Mer dat kin zoe neet blieve goon. Ze moot us in 't vervolleg hellepe Of nein, 't is mèt häör gedoon. Iech laot miech gaaroet neet verneuke Wie me mèt deen awwe Joezep deeg 'N koppel heurens aon te zètte Zègk ins, Judie, of iech 't leeg? 283 Zwieg! De deenders en de kómmissaris Wachte mèt smert eus aonkoms aof. Laote veer mèr stèl aofmarsjere Ie 't soms 'n zate kwestie gaof. Veuroet! reep de paoter. Jaowel hier! Jannes, alloh! Mèt de veendel veuroet En haw diech noe e bitsje stief En loup ouch nörreges in en oet. 284 Veuroet Jannes, reep hierke Mijnders Bis noe get gawwer en get vlök, In tot de lange van den Boorn Häöm e stuutsje gaof inne rök. Jannes Spee, dee maak 'ne sjuiver Vèlt op ze bakkes mèt de vaon En wie 'r 'm bijjein wèlt rape Waor stek of staaf neet gans mie draon. 63 285 Leve God, wat geit noe gebäöre, Reep de Haas. Es dat zoe moot goon Blijf niks mie euver d'n ganse kraom; Daan is Slevrouw häör riek gedoon. Alloh, veuroet mèt de stökker! Wat dinkger dat iech miech neet sjaom? Loup ouch nao d'n iewigen duvel Mèt euren ganse póppekraom. 286 De stoet gòng ziech nao Wiek begeve En kwaom op us aw Maosbrök. Dao kwaom hun de persessie tege En winsde hun noe väöl gelök. Geistelike en broedermeisters Mèt vaon, flambouwe in de hand Die kwaome hun verwellekómme Bijj de trökkoms in 't vajerland. 287 Ze zónge toen tot in Sint Meerte Woe Mijnders e sermuunsje heel, Dat noe ouch, wie al z'n aander Gans sjiek in 't water veel. 'T vensje snoufde, neesde, proesde En wis, m'n ziel neet wat 'r doog Begós inins hiel hèl te sjriewe In tot heer oppe preekstool sloog. 288 Broedermeisters en prochiejaone Allemaol wieder hijj staot, Moot uuch neet op Slevrouw verlaote Dit jaor waos daoveur geine raod. Dee lame dee ziech rech mós make Waor te zaat en neet laam genóg. De meiste die die rolle speule Is niks mie es gemeine bóg. 289 Amen, zagte de prochiejaone En boere vaan 't platteland En vertrókke noe tesame Mèt hun leeg pèkskes in de hand ... Huurt lezers en lezeresse 64 Wat d'n diechter uuch hijj nog zeet: Es geer nog soms beter kint diechte Dat zal 'm plezeer doen … Heer neet.